Cognitieve therapie werkt het best tegen vermoeidheid bij MS

 Omgaan met MS symptomen • Artikel

Van de tien mensen met MS, hebben er gemiddeld maar liefst 7 tot 9 last van vermoeidheid. Cognitieve gedragstherapie blijkt het beste te werken, kijkend naar alle behandelingen om deze klacht aan te pakken.

Vermoeidheid is een klacht die heel veel invloed kan hebben op de kwaliteit van leven. Voor meer dan de helft van de mensen met MS is vermoeidheid een van klachten die ervoor zorgen dat ze bepaalde dingen niet kunnen doen zoals zij dat willen. Daarom is het belangrijk om hier een goede behandeling voor te krijgen. Onderzoekers hebben onlangs de verschillende behandelingen die er zijn met elkaar vergeleken. Hun conclusie: cognitieve gedragstherapie die specifiek gericht is op vermoeidheid bij MS geeft het meest effect.

Bij MS kun je te maken krijgen met twee oorzaken van vermoeidheid. Bij primaire vermoeidheid wordt de vermoeidheid veroorzaakt door de MS zelf. Bij secundaire vermoeidheid komt de vermoeidheid door klachten die te maken hebben met MS. Zoals slecht kunnen slapen door spasticiteit. Of door blaasproblemen, depressie, pijn of bijwerkingen van medicijnen.

Er is een aantal medicijnen voor de behandeling van vermoeidheid bij MS, maar uit onderzoeken blijkt dat er geen overtuigend bewijs is dat deze ook echt helpen. Daar moet nog meer onderzoek naar worden gedaan.

Een veel gebruikte behandeling tegen vermoeidheid bij MS is Energy Conservation Management (ECM). Hier leren mensen met MS hoe ze de invloed van vermoeidheid op hun dagelijks leven kunnen verminderen. Bijvoorbeeld hoe werk en rust goed verdeeld kunnen worden, en hoe activiteiten aangepast kunnen worden om te voorkomen dat ze te veel energie kosten. Maar volgens onderzoekers is er inmiddels voldoende wetenschappelijk bewijs dat ECM niet goed werkt voor de behandeling van vermoeidheid bij MS.

Uit verschillende onderzoeken blijkt cognitieve gedragstherapie (CGT) juist wél te werken. Bij CGT leer je anders tegen vermoeidheid aan te kijken en er anders mee om te gaan. Je leert om (weer) actiever te worden. Bij één onderzoek bleek zelfs een derde van de deelnemers na behandeling niet meer vermoeid te zijn. Maar na een jaar was dit effect verdwenen. Dat is dan ook de volgende stap in de onderzoeken: welk effect heeft CGT op de lange termijn als de therapie in zogeheten ‘boostersessies’ herhaald wordt?

Ook wordt onderzocht wat het effect is van CGT in combinatie met fysieke (lichamelijke) training, zoals krachttraining. Bij mensen met MS wordt fysieke training vaak ingezet omdat het je lichamelijke conditie, kracht en balans verbetert. Maar of het op zichzelf staand ook een geschikte behandeling is voor vermoeidheid, daar is geen overtuigend bewijs voor. 

CGT wordt nog niet heel veel gebruikt voor de behandeling van vermoeidheid bij MS. Denk je dat jij hier iets aan kunt hebben? Bespreek het dan met je neuroloog of MS-verpleegkundige. Zij kunnen je helpen bij het vinden van een behandelaar. Onze persoonlijke gids helpt je om het gesprek voor te bereiden. 

Bron: Behandeling van MS-gerelateerde vermoeidheid: recente inzichten – TNN Neurologie, december 2020