Wat is MS
Ongeveer 2,8 miljoen mensen wereldwijd hebben multiple sclerose (MS) (cijfers: september 2020). Omdat MS voor iedereen anders is, is niet te zeggen welke invloed de aandoening op jouw leven zal hebben.
Wel weten we dat MS een neurologische aandoening is die de zenuwen in je centraal zenuwstelsel (CZS) aantast. Je CZS bestaat uit je hersenen en je ruggenmerg.
Het centraal zenuwstelsel is de controlekamer van je lichaam. Vanaf hier worden de meeste functies van je lichaam aangestuurd, van ademhalen tot geheugen. De cellen in je CZS die dit allemaal mogelijk maken heten neuronen (ook wel zenuwcellen genoemd).
- MS veroorzaakt schade aan je CZS en vertraagt de signalen die langs de zenuwbanen lopen.
- Symptomen lopen uiteen van problemen met cognitie, zicht en extreme vermoeidheid. Dit zijn maar een paar voorbeelden.
- Extreme vermoeidheid
- Gevoelloosheid en tintelingen
- Problemen met gezichtsvermogen
- Problemen met mobiliteit
- Spierzwakte en -stijfheid
- Tremoren
- Problemen met spraak en slikken
- Blaas- en darmproblemen
- Problemen met seksueel functioneren
- aandacht
- concentratie
- probleemoplossend vermogen
Normaal gesproken zorgt je immuunsysteem voor weerstand tegen bacteriën, virussen en andere vreemde stoffen die je lichaam binnenkomen. We weten nog niet precies waarom MS je immuunsysteem verandert. Als je MS hebt, valt je immuunsysteem de gezonde cellen in je CZS aan.
Door deze abnormale reactie, ontstaat er letsel aan het vettige laagje dat rondom je zenuwcellen ligt, het zogeheten myeline.
Het laagje myeline zorgt er normaal gesproken voor dat signalen heel snel langs je zenuwcellen gestuurd worden. Dit slimme berichtensysteem is verantwoordelijk voor iedere beweging die je maakt en ieder gevoel en iedere gedachte die je hebt.
Maar als de myeline beschadigd is door MS, wordt dat signaal vertraagd. Je kunt het vergelijken met elektrische kabels waar geen kunststof bekleding omheen zit. De schade heeft effect op al die belangrijke berichten (of zenuwimpulsen) die de onderdelen van het lichaam vertellen wat ze moeten doen.
Wanneer de myeline om de zenuwen helemaal verdwenen is, kunnen signalen helemaal geblokkeerd raken. Dit betekent dat berichten tussen je hersenen en de rest van je lichaam onderbroken worden. Deze onderbrekingen zorgen voor de verschillende symptomen die bij MS kunnen voorkomen. Het is ook de reden waarom MS-symptomen zo onvoorspelbaar zijn. Je weet niet welke berichten er last van hebben.
Op onderstaande afbeelding zie je hoe de signalen verstoord kunnen raken bij MS:
Gebieden in het centraal zenuwstelsel waar de myeline beschadigd of verdwenen is, noemen we laesies of plaques. Of je wel of niet symptomen ervaart, hangt af van de locatie van de laesie. Als je bijvoorbeeld een laesie hebt in je optische zenuw, dan kun je problemen met je gezichtsvermogen krijgen.
Andere laesies kunnen lang onopgemerkt blijven. Die noemen we stille laesies. Alleen met een speciale medische beeldvormingstechniek, Magnetic Resonance Imaging (MRI), zijn deze in je zenuwstelsel zichtbaar.
Wil je meer weten? Lees meer over het neurologisch onderzoek.
Omdat je centraal zenuwstelsel bijna alles wat je lichaam doet aanstuurt, kun je als je MS hebt heel veel verschillende symptomen ervaren. Vergeet niet dat iedereen die MS heeft anders is en daarom ook andere symptomen heeft. Het is erg onwaarschijnlijk dat je te maken krijgt met alle symptomen die hieronder staan beschreven.
Lichamelijke symptomen kunnen zijn:
Ook problemen met denken en geheugen (vaak samen ‘cognitieve problemen’ genoemd) komen vaak voor bij mensen met MS.
Dit kan van invloed zijn op je:
Leer meer over de symptomen van MS met het interactieve lichaam.
Nu je meer weet over MS, kijk eens naar de verschillende behandelingen die beschikbaar zijn.
- MS Atlas by MSIF: Atlas-3rd-Edition-Epidemiology-report-EN-updated-30-9-20.pdf (msif.org). Last accessed: November 2021
- Central Nervous System (CNS): https://www.mstrust.org.uk/a-z/central-nervous-system-cns Last accessed: November 2021
- What is myelin? https://www.nationalmssociety.org/What-is-MS/Definition-of-MS/Myelin Last accessed: November 2021
- Kamm C et al. Eur Neurol. 2014; 72(3-4): 132-41.
- Hersh C, Fox RJ. Multiple sclerosis. Available at: http://www.clevelandclinicmeded.com/medicalpubs/diseasemanagement/neurology/multiple_sclerosis/
- Glossary. Available at: https://www.nationalmssociety.org/Glossary#P. Last accessed: November 2021.
- Giovanni G et al. Brain health: time matters in multiple sclerosis. Available at: https://www.msbrainhealth.org/report. Last accessed: June 2020.
- Emotional and cognitive changes. https://www.msif.org/about-ms/symptoms-of-ms/cognition-and-emotional-changes/ Last accessed: November 2021
MAT-NL-2101596 v2.0-102023
Gerelateerd
MS symptomen: het interactieve lichaam
Wanneer je MS hebt, kun je last hebben van veel verschillende symptomen. Welke symptomen je ervaart en in welke mate, verschilt per persoon.
Soorten behandeling MS
Wanneer je de diagnose MS hebt gekregen, is het belangrijk dat je zo snel mogelijk met behandeling begint om verdere schade te beperken.