Adviseur UWV met MS: ‘Blijf werken als dat kan’

Belangrijk om te weten: na ziekmelding zijn de eerste 2 jaar cruciaal, zegt Linssen. “Werkgever en werknemer zorgen er samen voor dat de werknemer kan blijven werken. De werkgever moet zorgen voor passend werk, het doel is het behoud van werk.” De bedrijfsarts moet adequate begeleiding bieden en stelt vast wat de werknemer wel kan. Dat kan gaan op aangepast eigen werk, passend werk bij dezelfde werkgever, of passend werk bij een andere werkgever. Het UWV staat de eerste 2 jaar op afstand. Wel kun je bij het UWV terecht voor een deskundigenoordeel als je het niet eens bent met de bedrijfsarts of werkgever over wat passend werk is. Het UWV kijkt dan of de werkgever de juiste re-integratiestappen maakt. Als dat niet goed wordt gedaan, heeft de werknemer recht op een jaar extra loonuitbetaling. 
 
Na twee jaar kan een aanvraag ingediend worden voor een WIA-uitkering (Wet werk en inkomen). Dit moet de werknemer zelf doen, maar de bedrijfsarts kan hierbij begeleiden. De aanvraag wordt beoordeeld door een verzekeringsarts en soms een arbeidsdeskundige. Het traject duurt 8 weken.

“Iedereen denkt dat je via de WIA verzekerd bent voor ziekte, maar je inkomen is verzekerd”, legde Linssen uit. “Dit betekent dat mensen soms zelfs met een ernstige aandoening geen recht op een uitkering hebben. Dat lijkt oneerlijk, maar het inkomen is cruciaal. Een laag inkomen leidt minder vaak tot een uitkering dan een hoog inkomen. Niet de ernst van de ziekte is maatgevend, maar wat iemand nog kan.” 
 
Linssen gaf als voorbeeld de situatie van een metselaar en een bergingsduiker, die allebei door een verkeersongeluk een dwarslaesie oplopen. Ze kunnen hun werk niet meer doen, maar kunnen nog wel zittend werk doen. Ze hebben beiden een laag opleidingsniveau. De metselaar zou nog als zittend conciërge kunnen werken en daar zelfs iets meer verdienen dan als metselaar. Omdat hij dus geen inkomensverlies heeft, heeft hij geen recht op een WIA-uitkering. De bergingsduiker had een hoog salaris door gevarentoeslagen. Ook hij zou zittend conciërge kunnen worden, maar heeft dan veel inkomensverlies. Hierdoor kan de bergingsduiker misschien wel volledig arbeidsongeschikt worden verklaard.

Linssen voegde toe dat het heel belangrijk is om nooit uit jezelf minder te gaan werken. Omdat de beoordeling voor de WIA van het laatste maandloon uitgaat. “Als je minder wilt werken, meld je dan voor dat deel ziek, laat dat twee jaar doorlopen en bij het UWV vaststellen. Dan heb je een hoger maandloon staan als je gekeurd wordt.”

Bij de keuring wordt gebruikgemaakt van een functionele mogelijkhedenlijst. Dit is een lange lijst met zes rubrieken: persoonlijk functioneren (o.a. aandacht, geheugen, tempo), sociaal functioneren, fysieke omgevingseisen (zoals temperatuur), dynamische handelingen (o.a. hand- en vingergebruik, traplopen), statische houding (kan iemand hele tijd zitten of staan) en werktijden (hoeveel uren per dag/week kan iemand werken). Bij MS gaat het vaak om die laatste. Je word sowieso afgekeurd als je bent opgenomen, bedlegerig bent, gedurende de dag afhankelijk bent van anderen is voor algemene dagelijkse levensverrichtingen (ADL) of niet sociaal kan functioneren. Preventief afkeuren kan als iemand met MS geprobeerd heeft te werken maar telkens een nieuwe schub krijgt. 
 
De arbeidsdeskundige doet onderzoek naar het oorspronkelijk werk, opleiding en ervaring, loon en passende arbeid.

De informatie van de arts en arbeidsdeskundige worden gecombineerd en leiden tot 3 voorbeeldfuncties die de werknemer zou kunnen doen. De middelste van die drie bepaalt welk inkomen je nog zou kunnen verdienen. Zelfs als je er in loon op achteruit gaat, is het altijd nog voordeliger om te blijven werken, zei Linssen. “Je bouwt allerlei rechten op en dat levert uiteindelijk ook weer geld op.” 
 
Meer informatie over ziekte en werk vind je op de website van het UWV.

MAT-NL-2300053 v1.0 - 012023