Hoe lees ik een wetenschappelijk artikel?

Er zijn grote stappen gezet in de behandeling van multiple sclerosis (MS). Van een enkel goedgekeurd medicijn in de jaren 1990 tot wereldwijd meer dan een dozijn behandelingen die de ziekte remmen (de zogeheten disease-modifying therapies, DMT’s).

Maar er zijn nog altijd wensen als het gaat om de behandeling en het onder controle houden van MS. Wereldwijd zijn artsen en onderzoekers op dit moment bezig met onderzoek naar nieuwe en betere manieren om mensen met MS te diagnosticeren, behandelen en monitoren.

Onderzoekers publiceren hun onderzoeksresultaten in wetenschappelijke tijdschriften om hun bevindingen te delen en daarmee uiteindelijk een positieve invloed te hebben op de individuele zorg voor mensen met MS.

Voor niet-wetenschappers kunnen dit soort publicaties ingewikkeld lijken en zijn ze moeilijk te begrijpen en te interpreteren. In deze handleiding geven we je tips waarmee je:

de gangbare hoofdstukken van wetenschappelijke publicaties kunt herkennen en daarin belangrijke informatie kunt vinden
beter geïnformeerd met je zorgverleners in gesprek kunt gaan

De gangbare hoofdstukken van de meeste wetenschappelijke publicaties zijn: samenvatting, introductie, methodes, resultaten en discussie. Deze onderdelen vind je in de meeste publicaties, inclusief die over klinische studies en publicaties over het algemene ziektebeeld.

Laten we bekijken welke informatie je in ieder onderdeel kunt vinden.

NB: eindpunten zijn uitkomsten die als doel hebben vragen uit het onderzoek te beantwoorden, zoals ‘Op welke manier beïnvloedt MS de kwaliteit van leven of het emotionele welzijn?’

In dit onderdeel kom je erachter of het onderzoek van toepassing is op jouw leeftijdsgroep en/of diagnose. Sommigen wetenschappelijke artikelen worden systematische studies en meta-analyses genoemd. Deze studies of analyses geven een samenvatting van verschillende onderzoeken, zodat je niet iedere publicatie apart hoeft op te zoeken.

Wanneer een resultaat statistisch significant is, betekent dit dat het onwaarschijnlijk is dat verschillen tussen groepen (zoals tussen deelnemers die met een medicijn worden behandeld ten opzichte van deelnemers die een placebo krijgen) aan het toeval kunnen worden toegeschreven.
Sommige publicaties bevatten analyses die de resultaten van het onderzoek toepassen op een deelverzameling van deelnemende patiënten op basis van hun unieke eigenschappen, zoals geografische locatie of leeftijdsgroep. De resultaten kunnen wel of niet statistisch significant zijn.

Hoewel het in het begin best moeilijk kan zijn, wordt het gemakkelijker om wetenschappelijke publicaties te lezen als je het veel doet. Wat je niet moet vergeten is dat er veel wetenschappelijke publicaties bestaan die bewijzen hoe een aandoening het best behandeld kan worden, en dat een enkele publicatie niet alle vragen van patiënten, onderzoekers en artsen kan beantwoorden. Als je vragen of zorgen hebt na het lezen van een wetenschappelijke publicatie, bespreek ze dan met je zorgverlener. Het kan leiden tot meer zinvolle gesprekken.