Hoge dosis vitamine D niet goed voor mensen met MS
20 april 2020
Hoge doseringen van vitamine D supplementen hebben een negatief effect op ontstekingen en het verlies van myeline in de hersenen en ruggenmerg bij mensen met MS. Dit kan zorgen voor meer invaliditeit. Maar gemiddelde doseringen van vitamine D zouden de MS-symptomen juist kunnen verlichten, blijkt uit onderzoek.
Tijdens het Forum 2020 van de ACTRIMS (Americas Committee for Treatment and Research in Multiple Sclerosis) werd deze conclusie gepresenteerd door Sebastian Torke. Hij is onderzoeker aan het Instituut voor Neuropathologie aan de Medische Universiteit in Göttingen, Duitsland.
Vitamine D en MS
Er is veel bewijs dat een laag vitamine D-gehalte het risico op MS kan verhogen. Maar of mensen die de diagnose MS al hebben baat hebben bij vitaminesupplementen, daarover verschillen de meningen.
Over het algemeen hebben mensen met MS een relatief tekort aan vitamine D. Artsen adviseren hun patiënten vaak orale vitamine D3 (cholecalciferol) supplementen te nemen, omdat studies een relatie aantonen tussen een laag vitamine D-gehalte en een hoger risico op relapses en invaliditeit.
Wel of geen voordelen
Toch is het onduidelijk of het slikken van vitamine D-tabletten therapeutische voordelen biedt aan mensen met MS, en welke doseringen gegeven zouden moeten worden. Lage doseringen van vitamine D lijken veilig te zijn, maar hoge doseringen zijn waarschijnlijk toxisch (giftig) en dus mogelijk schadelijk.
Onderzoek bij muizen
Om erachter te komen wat de langetermijneffecten van vitamine D supplementen zijn, werd er onderzoek gedaan bij muizen.
De muizen kregen 15 weken lang voedsel met een lage concentratie van vitamine D (minder dan 5 IU vitamine D3/kg voedsel), een standaard hoeveelheid (1.500 IU/kg) of een hoge dosis (75.000 IU/kg). Met deze drie doseringen ontstond een situatie die overeenkomt met het gehalte in het bloed bij vitamine D tekort, een gemiddelde vitamine D niveau en het niveau dat wordt gemeten bij hoge vitamine D toevoeging.
Daarna gaven de onderzoekers de muizen een ziekte vergelijkbaar met MS. Ze volgden de klinische symptomen, de ontstekingen van het CZS (centraal zenuwstelsel), de schade en het gedrag van de cellen van het immuunsysteem.
Resultaten
De gemiddelde dosering vitamine D leidde tot mindere ernstige MS in vergelijking met de muizen die geen suppletie hadden gekregen. De muizen die hoge doseringen vitamine D hadden gekregen, waren er juist slechter aan toe. Deze dieren hadden een ‘actieve en verwoestende ziekte’ met ernstige en aanhoudende invaliditeit, massieve ontsteking van het centrale zenuwstelsel en veel actieve immuuncellen die ontstekingen en auto-immuunziekte veroorzaken, maar ook demyelenisatie.
De onderzoekers ontdekten dat hoge doseringen van vitamine D de oorzaak zijn van hoge calciumgehaltes, hetgeen weer in verband zou staan met de gevolgen zoals hierboven beschreven.
‘Niet slecht’
“Het is niet zo dat vitamine D slecht is”, benadrukte Sebastian Torke tijdens zijn presentatie. “Maar te veel vitamine D leidt tot een verhoogd calciumgehalte. En dat leidt weer tot de activatie en ontwikkeling van immuuncellen die betrokken zijn bij de ontsteking van het centraal zenuwstelsel. Hoge toevoegingen van vitamine D en de daaruit volgende verhoging van het calciumgehalte zijn de nieuwe risicofactoren die leiden tot verslechtering van MS.”
Bronnen:
- Poster Actrims: LB301 - High Dose Vitamin D Worsens Experimental CNS Autoimmune Disease By Raising T Cell-excitatory Calcium, S. Torke et al., ACTRIMS Forum 2020
- High dose vitamin D exacerbates central nervous system autoimmunity by raising T-cell excitatory calcium, Häusler et al., Brain, Volume 142, Issue 9, September 2019, Pages 2737–2755, https://doi.org/10.1093/brain/awz190
MAT-NL-2301181-v1.0-112023
