Omgaan met stress als je MS hebt
Leefstijl • Artikel
Veel stress is voor niemand goed. Toch hebben we er bijna allemaal weleens mee te maken, voor korte of langere tijd. Wanneer je MS hebt, kan onzekerheid over de toekomst of spannende momenten als de jaarlijkse MRI voor extra spanning zorgen. Dan is het belangrijk je stressniveau zo laag mogelijk te houden. Maar hoe doe je dat?
Stress (wat eigenlijk de aanmaak is van hormonen zoals cortisol en adrenaline) hoeft niet altijd negatief te zijn. Vroeger, in de tijd dat we nog jagers en verzamelaars waren, zorgde stress ervoor dat we snel en goed konden reageren op gevaar. Tegenwoordig kan een beetje stress voor het halen van een deadline of het geven van een presentatie ervoor zorgen dat je scherp bent. Maar als stress lang aanhoudt, kun je klachten gaan krijgen. Zoals hartkloppingen, stemmingswisselingen, moeite met concentratie, snel boos worden, hoge bloeddruk, slaapproblemen, maagpijn en veel zweten.
Als je vaak stress ervaart, kan dat uiteindelijk leiden tot chronische stress. En dan is stress ineens jouw nieuwe realiteit.
De invloed van stress op je MS
De relatie tussen stress en MS is niet helemaal duidelijk. Er zijn onderzoeken waaruit blijkt dat stress een trigger voor MS kan zijn. Ontstekingen zijn immers een onderdeel van de stressreactie.
Stress heeft ook veel invloed op het immuunsysteem. Bij MS is je immuunsysteem al kwetsbaar, dus stress kan een ongewenste aanjager zijn van nieuwe ziekteactiviteit.
Tel daar spierspanning, slaapproblemen en angst bij op, en je hebt alle ingrediënten voor een volgende relapse (schub). Pijn, spasticiteit, hersenmist, vermoeidheid: dit zijn allemaal veel voorkomende stressreacties bij mensen met MS.
Omgaan met stress voor mensen met MS
Gelukkig zijn er veel verschillende manieren om met stress om te gaan.
Ontspanningstechnieken
Er zijn bewezen ontspanningstechnieken die je kunt gebruiken wanneer alles je te veel wordt. Bijvoorbeeld:
- Yoga of milde stretchoefeningen
- Massage
- Warm bad
- Aromatherapie
- Progressieve spierontspanning
- Geleide meditatie
- Ademhalingsoefeningen
- Activiteiten waar je in opgaat (legpuzzels, kleurboeken, muziek)
- Dagboek bijhouden
Bekijk hier de instructies voor een eenvoudige mindfulness-oefening.
Leefstijl aanpassen
Als alles in je dagelijkse leven stress oplevert, dan wordt het tijd dat je eens goed kijkt naar de keuzes die je maakt en de verwachtingen die je hebt. Stel jezelf eens de volgende vragen:
- Heb je moeite met nee zeggen tegen activiteiten waar je eigenlijk geen tijd of energie voor hebt? (Vooral mensen met schoolgaande kinderen vinden dit moeilijk.)
- Zit je privéleven vol met afspraken en verplichtingen en houd je maar weinig tijd over voor jezelf?
- Lever je in op slaap, voeding of beweging om te kunnen voldoen aan de eisen van je dagelijks leven?
- Heb je veel stress van je werk? Kun je de uitdagingen van je werk aan, of worden die te veel?
- Krijg je stress omdat je vrienden of familie je MS niet serieus nemen? Gunnen ze je de zorg die je nodig hebt?
Soms wil je meer dan je aankunt. Dat geldt niet alleen voor mensen met MS. Maar hoe los je dat op?
- Vraag om hulp. Vraag huisgenoten of zij een aantal huishoudelijke taken van je over kunnen nemen.
- Zoek lotgenoten en ondersteuning. Dat kan een face-to-face praatgroep zijn, of een online forum waar je in een veilige omgeving je hart kunt luchten over de uitdagingen van het hebben van MS. Word lid van onze community op social media (Instagram en Facebook) en vraag om hulp of deel je tips en zorgen zodat we van elkaar leren.
- Zoek goede vrienden op, misschien kunnen zij ook wel wat gezelschap gebruiken!
- Deel je zorgen met je MS-neuroloog. Sommige emotionele of psychische problemen kun je het beste aanpakken met therapie. Je neuroloog kan je verwijzen naar een psycholoog of een andere hulpverlener die je (tijdelijk) kan helpen.
- Praat met je naasten. Ze hebben misschien helemaal niet in de gaten dat ze bij jou voor extra stress zorgen. Vaak willen ze juist wel helpen, maar zijn ze bang om je zelfstandigheid aan te tasten. Als je financiële of organisatorische problemen hebt, vraag ze om je te helpen die problemen op te lossen. Vele handen maken licht werk.
- Zorg goed voor jezelf. Probeer rustmomenten in te bouwen, ga op tijd naar bed, eet gezond en zorg voor voldoende lichaamsbeweging.
- Need to Know: Managing Stress When You Have MS – Multiple Sclerosis Today, 18 juli 2019, laatst bekeken mei 2023
- Stress and Anxiety – MS Society UK, laatst bekeken mei 2023
MAT-NL-2000351-v2.0-052023