De gevolgen van stress bij MS

 Omgaan met MS symptomen • Artikel

Iedereen heeft weleens last van stress. Maar voor mensen met multiple sclerose (MS) kan het een grotere invloed hebben op het dagelijks leven. In dit artikel leggen we je uit wat stress precies is en hoe het verband kan houden met MS. Ook geven we je tips hoe je kunt omgaan met stressvolle perioden in je leven.

Stress is niet alleen psychisch. Het is een biologische reactie die ervoor zorgt dat we alert zijn en bestand zijn tegen mogelijke dreigingen. Dan hebben we het over de ‘vecht-of-vluchtreactie’.  
 
Zodra een stressfactor opduikt, zendt de hypothalamus (gebied in de hersenen) een bericht naar de hypofyse, die vervolgens het hormoon ACTH gaat aanmaken. Dit hormoon gaat de bloedbaan in en stimuleert de bijnieren om als reactie stresshormonen te produceren – adrenaline en cortisol.1 Deze hormonen zorgen ervoor dat het lichaam klaar is om het stressmoment af te weren, te overleven en ervan te herstellen. Deze reeks aan biologische gebeurtenissen zorgen voor het kenmerkende gevoel van stress. Zoals een bonzend hart, zweten en je overweldigd voelen.^2,3 

Iedereen reageert anders op stress. Maar de meest voorkomende symptomen zijn:

Stress is voor iedereen een onderdeel van het leven. Maar bij mensen met MS komt daar de onvoorspelbaarheid van MS bovenop. Plus de zorgen over de aandoening. MS kan voor extra druk zorgen op allerlei gebieden in je leven, zoals vriendschap, relaties en het gezinsleven. 
 
Bovendien zou stress de symptomen van MS kunnen verergeren en tot schubs kunnen leiden.1,2,4 Blootstelling aan stress is al langer verdacht als factor die MS kan verergeren. Er zijn verschillende onderzoeken die aantonen dat stressvolle gebeurtenissen verband houden met een verergering van de aandoening in de weken of maanden na de gebeurtenis.4 Onderzoek heeft ook aangetoond dat programma’s die helpen om met stress om te gaan, effectief zijn in het vertragen van nieuwe schade door MS (laesies). Dit blijkt uit MRI scans.  
 
Niet alle onderzoeken hebben hetzelfde resultaat opgeleverd en uit sommige blijkt dat de gevolgen van stress op MS behoorlijk klein zijn. Verder onderzoek is nodig om duidelijkere conclusies te kunnen trekken over het verband tussen stress en MS. 
 
Gezien de stress die MS kan veroorzaken en de invloed die stress mogelijk heeft op MS-symptomen, kan het gebeuren dat iemand met MS in een vicieuze cirkel terechtkomt.

Het is onmogelijk om stress helemaal uit te bannen. Maar er zijn technieken om ermee om te leren gaan en stress zoveel mogelijk uit de weg te gaan.³ Misschien kun je iets met onze suggesties: 
 
Gebruik ontspanningstechnieken 
Reserveer iedere dag wat tijd om te ontspannen en ontspanningsoefeningen te doen. Technieken als mindfulness zijn bewezen effectief voor mensen met chronische aandoeningen om stress onder controle te houden. 
 
Blijf actief 
Als het lukt, blijf dan zo actief mogelijk en maak tijd vrij voor bezigheden die je leuk vindt. Beweging en frisse lucht werken fantastisch om stress te verminderen en je zinnen te verzetten, of je nu MS hebt of niet. 
 
Zoek ondersteuning 
Vraag de mensen in je leven om hulp wanneer het allemaal teveel wordt en je merkt dat je veel stress ervaart. Je zorgen met anderen bespreken kan helpen om jouw last te verlichten. Ook al kunnen ze de bron van de stress niet wegnemen, toch kan de blik van een ander zorgen voor een nieuw perspectief. Je weet wat ze zeggen: gedeelde smart is halve smart. 
 
Plan vooruit 
MS is onvoorspelbaar. Een plan hebben voor het geval dat een schub je dagelijkse bezigheden in de weg zit, kan je stressgevoel verminderen. Laat mensen weten dat er een kleine kans is dat je plannen door MS gewijzigd moeten worden. 
 
Houd een dagboek bij³ 
Noteer gedurende een paar maanden alles wat in je leven zorgt voor stress. Dit kan je helpen om de belangrijkste bronnen van stress te herkennen. Zo kun je ze beter vermijden of ermee omgaan in de toekomst. 
 
Iedereen gaat op zijn eigen manier om met stress. Sommige mensen worden heel stil, terwijl anderen juist uithalen. Sommigen hebben problemen met eten en slapen.1 Aan de ander kant zijn er mensen die zeggen het juist heel goed te doen op stress. Daarom zijn er ook geen technieken om met stress om te gaan die voor iedereen werken.1 Gebruik onze tips als uitgangspunt en probeer uit te vinden wat het beste voor jou werkt. 
 
Als je moeite hebt met stress om te gaan, praat dan met je neuroloog of MS-verpleegkundige. Zij zijn er om je te helpen, ook als het om stress gaat.