De revalidatiearts helpt een behandeling te kiezen die past bij jouw klachten. En maakt voor jou een persoonlijk behandelplan. Dat plan wordt vervolgens uitgevoerd door een multidisciplinair team dat kan bestaan uit de volgende zorgverleners: 

Fysiotherapeut 
Veel mensen met MS hebben baat bij fysiotherapie. Een fysiotherapeut helpt je bijvoorbeeld met conditie- en krachttraining om je lichaam sterker te maken en te houden. Of bij het verbeteren van je evenwicht en het tegengaan van stijfheid en spasticiteit. Ook kan de fysiotherapeut je leren hoe je je energie het beste over de dag kunt verdelen. Als je hulpmiddelen nodig hebt, adviseert de fysiotherapeut je daarbij.

Ergotherapeut 
Bij ergotherapie leer je hoe je zo zelfstandig mogelijk de dagelijkse activiteiten kunt blijven uitvoeren in je eigen woon-, leef- en werkomgeving. Denk bijvoorbeeld aan persoonlijke verzorging, lopen, schrijven, het bedienen van de telefoon en tv en het uitvoeren van hobby’s. Samen bekijken jullie met welke dagelijkse activiteiten je moeite hebt en wat je graag (weer) zou willen doen. Soms worden hier ook je naasten bij betrokken. Ook kan de ergotherapeut je adviseren over hulpmiddelen en over het verdelen van je energie.

Logopedist  
Als je last hebt van spraak- of slikproblemen, zal de revalidatiearts je logopedie aanraden. De behandeling kan bestaan uit spraaktherapie en/of adviezen. Bij slikproblemen kan onderzocht worden hoe deze problemen ontstaan en leer je hoe en met welke voeding je verslikken kunt voorkomen.

Diëtist 
Gezonde voeding helpt je om fit te blijven en je goed te voelen. De diëtist bekijkt welke voeding voor jou, als iemand met MS, vanuit medisch en voedingsdeskundig oogpunt nodig is en hoe je die in je eetpatroon kunt inpassen. Ook bij slikproblemen kan de diëtist je adviseren.

Psycholoog en/of maatschappelijk werker 
Het is nogal wat om een chronische ziekte als MS te hebben, waarvan je niet weet hoe het verloop zal zijn. Het is dan ook niet gek als dit zorgt voor negatieve gevoelens en andere mentale problemen. Een psycholoog of maatschappelijk werker kan je helpen met deze gevoelens om te gaan. De maatschappelijk werker kan daarnaast ook extra hulp voor je inschakelen, zoals thuiszorg, en geeft advies over MS en werk. 

Heb je oogproblemen/visuele stoornissen door MS? Lees het verhaal Jolanda, die een revalidatietraject doorliep bij een expertisecentrum voor slechtziende en blinde mensen.

Meestal is revalidatie bij MS klinisch. Dat betekent dat je een of twee keer per week naar het revalidatiecentrum gaat voor je behandeling. Soms is het beter om opgenomen te worden. Dit bespreek je samen met je revalidatiearts.  

Hoe lang het revalidatietraject duurt, hangt af van jouw situatie en waar jij hulp bij wilt. De meeste trajecten duren 3 tot 4 maanden.

Je neuroloog of huisarts kan je doorverwijzen naar een revalidatiearts. Ook als je nog niet zeker weet of je (nu) een revalidatietraject wilt doorlopen, kan het zinvol zijn om met de revalidatiearts in gesprek te gaan. Zodat je weet wat je mogelijk in de toekomst aan revalidatie kunt hebben.

Ook als je (nog) niet met een revalidatietraject bezig bent, kun je werken aan je kwaliteit van leven. Een paar tips:

• Zorg voor voldoende beweging. Hoe gek het ook klinkt, dat kan juist een positief effect hebben op je vermoeidheid. Ook helpt het onder andere tegen spierstijfheid en kun je je loopvaardigheid verbeteren. 
• Zoek af en toe je lichamelijke grenzen op. Zo weet je wat je lichaam aan kan (en wat niet).* 
• Verdeel je energie. Met energiemanagement kun je ervoor zorgen dat je ook aan het eind van de dag nog wat energie over hebt. Lees hoe Nicole dit doet. 
• Houd rekening met het weer. Kun je slecht tegen hitte? Pas je keuze voor vakantieland en/of vakantietijd daarop aan. Lees hier meer tips over hoe je om kunt gaan met warmte.  
• Stop met roken (als je dat nog niet hebt gedaan). Roken kan MS verergeren. Lees hier onze tips voor stoppen met roken.

*Overleg met je neuroloog of MS-behandelteam wat voor jou de beste manier is om te bewegen. 

• Rehabilitation – MS International Federation, laatste update 20 januari 2021 - Laatst bekeken augustus 2023
• Revalidatie bij MS – Stichting MS Research - Laatst bekeken augustus 2023
• Multiple Sclerose revalidatie – UMCG - Laatst bekeken augustus 2023
• Revalidatie bij MS – Noordwest Ziekenhuisgroep - Laatst bekeken augustus 2023
• Revalidatie bij MS: 6 dingen die je zelf kunt doen – Revalidatiecheck.nl, 27 november 2020 - Laatst bekeken augustus 2023