Beweging en zien

Lichamelijke problemen kunnen het moeilijk maken om de deur uit te gaan en je dagelijkse dingen te doen. Op de lange termijn kan het van invloed zijn op je zelfstandigheid. Hier beschrijven we de meest voorkomende fysieke symptomen die je kunt ervaren als je MS hebt, en hoe je er in je dagelijks leven mee om kunt gaan.

Vul de Persoonlijke Gids in om je te helpen je symptomen te bespreken met je neuroloog. Maak duidelijk welke invloed deze symptomen hebben op de dingen die voor jou belangrijk zijn.

Rechtop staan en lopen is best complex voor je lichaam. Er zijn verschillende lichaamsfuncties bij betrokken. Sommige MS-symptomen maken het moeilijk om je voort te bewegen, zoals problemen met evenwicht, spasticiteit, tremors en spierzwakte.

Evenwichtsproblemen
Verschillende symptomen zijn van invloed op je evenwicht. Ze vergroten het risico op vallen, zoals stijve spieren, tremors en pijn. Meer over deze symptomen lees je in de volgende onderdelen. Evenwichtsproblemen kunnen angst veroorzaken of je zelfvertrouwen aantasten. Maar ze kunnen ook leiden tot letsel, pijn en het verliezen van je zelfstandigheid.

Spasticiteit en stijfheid
Stijfheid kan ervoor zorgen dat je spieren moeilijker in beweging te krijgen zijn. Hoeveel invloed spierstijfheid heeft op het uitvoeren van de dagelijkse bezigheden, hangt ervan af om welke spieren het gaat. Je vindt het misschien lastig om kleine, fijne bewegingen te maken. Of je hebt juist problemen met grotere bewegingen, zoals lopen.
Spieren kunnen ook op een ongecontroleerde manier samentrekken. Dit noemen we spasticiteit. Dit kan herhaaldelijk gebeuren en soms pijn veroorzaken. Het kan ook ’s nachts voorkomen en van invloed zijn op je nachtrust.

Tremoren
Je kunt last hebben van ongecontroleerd trillen of beven. Dit kan in een vast patroon voorkomen, of onregelmatig en onvoorspelbaar zijn. Een tremor, zoals we dit symptoom noemen, kan kleine en grote bewegingen moeilijk maken. Alledaagse taken worden dan ineens een grote uitdaging. Je zult misschien merken dat je er last van hebt als je een handeling wilt verrichten. Bijvoorbeeld wanneer je iets wilt oppakken. Het kan dan erger worden naarmate je hand dichter bij het voorwerp komt.

Spierzwakte
Als je MS hebt, kun je last hebben van spierzwakte (een gebrek aan kracht) in één of beide benen. Spierzwakte in je benen kan ervoor zorgen dat je moeilijk loopt en maakt de kans op valpartijen groter.
Spierzwakte kan ook bij ander spieren voorkomen, zoals de spieren die je darmen onder controle houden.

Je problemen op het vlak van mobiliteit kunnen op verschillende manieren aangepakt worden. De aanpak verschilt van persoon tot persoon. Het is daarom verstandig om hier eerst met je neuroloog of MS-verpleegkundige over te praten, voordat je behandelingen gaat uitproberen.

Je neuroloog of MS-verpleegkundige kunnen verschillende behandelingen aanraden, zoals:

Fysiotherapie, een therapie waarbij verschillende fysieke methodes toegepast kunnen worden, zoals massage, warmtetherapie en oefeningen.
Ergotherapie, waarbij bepaalde activiteiten worden ingezet voor herstel.
Cryotherapie, een therapie waarbij koude temperaturen worden gebruikt.

Er zijn ook veel hulpmiddelen die je kunnen helpen bij mobiliteitsproblemen, om je makkelijker te kunnen verplaatsen. Van nekbraces tot wandelstokken en zelfs een exoskelet voor je benen. Praat met je neuroloog of MS-verpleegkundige over de mogelijkheden die bij jou passen.

Problemen met zien komen relatief vaak voor bij mensen met MS en dit kan een beangstigende ervaring zijn.
MS kan een ontsteking van de oogzenuw of optische zenuw veroorzaken. Dit noemen we neuritis optica. MS kan ook je gezichtsvermogen beïnvloeden doordat het bewegen van je ogen moeilijker wordt.

Neuritis optica kan je zicht vertroebelen of er in sommige gevallen zelfs voor zorgen dat je helemaal niets meer ziet. Vaak is één oog aangedaan, maar het kan ook bij beide ogen voorkomen. Je zicht wordt vaak binnen een paar dagen tot een week slechter, maar soms gaat dit ook sneller.

Als je neuritis optica hebt, kan je het volgende ervaren:

Troebel zien, of een blinde vlek hebben in het midden van het beeld.
Kleuren die donkerder of valer lijken.
Lichtflitsen als je je ogen beweegt.
Pijn, vooral als je je ogen beweegt.

Bij problemen met het bewegen van je ogen is het lastig om je ogen soepel heen en weer te laten gaan, of staan ze niet recht. Dit kan leiden tot dubbelzien. Hierdoor kun je last krijgen van misselijkheid en duizeligheid, en problemen krijgen met coördinatie en evenwicht.

Neuritis optica (ontsteking van de oogzenuw) en problemen met het bewegen van je ogen worden veroorzaakt door een ontsteking. Vaak gaan ze weg wanneer de ontsteking afneemt. Behandeling is dan niet nodig.
Als je symptomen heel ernstig zijn, kan je neuroloog een kuur van steroïden voorschrijven. Die kunnen zorgen voor sneller herstel.

Als je last hebt van dubbelzien, dan zijn er manieren om de impact daarvan te verminderen. Zoals het dragen van een ooglapje over een oog, of het dragen van een bril met aangepaste glazen.

Er zijn ook behandelingen beschikbaar die je neuroloog of MS-verpleegkundige kunnen voorschrijven wanneer je last hebt van ongecontroleerde oogbewegingen. Praat met je neuroloog of MS-verpleegkundige over wat er mogelijk is voor jou.

Wil je meer weten? Lees over hoe belangrijk het is om je MS-symptomen te monitoren. Of ontdek hoe de verschillende symptomen invloed hebben op jouw kwaliteit van leven.

Walking difficulties. MS Trust. Available at: https://www.mstrust.org.uk/a-z/walking-difficulties. Last accessed: November 2023.
Balance and MS. MS Society UK. Available at: https://www.mssociety.org.uk/ms-resources/balance-and-ms-booklet. Last accessed: November 2023.
Balance. MS Trust. Available at: https://www.mstrust.org.uk/a-z/balance. Last accessed: November 2023.
Muscle spasms and stiffness. MS Society UK. Available at: https://www.mssociety.org.uk/what-is-ms/signs-and-symptoms/spasms-and-stiffness/about. Last accessed: November 2023.
Tremor. MS Society UK. Available at: https://www.mssociety.org.uk/about-ms/signs-and-symptoms/tremor/about-tremor. Last accessed: November 2023.
Weakness. MS Trust. Available at: https://www.mstrust.org.uk/a-z/weakness. Last accessed: November 2023.
Vision and MS. MS Society UK. https://www.mssociety.org.uk/care-and-support/resources-and-publications/publications-search/ms-and-your-eyes. Last accessed: November 2023.

MAT-NL-2000417-v4.0-112023

Gerelateerd

MS-symptomen en kwaliteit van leven

Wanneer je de diagnose multiple sclerose (MS) hebt gekregen, zal je neuroloog regelmatig willen controleren hoe het met de schade in je hersenen is...

Lees meer